Türkiye'nin Su Problemi Nasıl Çözülebilir?

Su Sorunu Baraj ve Göletler ile Çözülebilir mi? 

Milyarlarca lira yatırımlar ile gerçekleştirilen sulama baraj ve göletlerinden tarlaya açık kanallarla taşınan suyun yarısından fazlası mevsimsel olarak buharlaşmakta ve başka yollarla yok olmakta. Baraj, gölet ve benzeri inşaat yatırımları yapmadan, sadece mevcut sulama sistemlerinde iyileştirmeler ve modernizasyonlar yapılarak, moder tarıma modern sulama teknikleri ile tarımsal sulama sistemlerinde %50'ye hatta daha fazlasına kadar tasarruf sağlanabilir. 

Tarım ve Orman Bakanlığının açıklamalarına göre 2021 yılı su ve sulama yatırımlarında "hamle yılı" olacak. Hamle denilince akla ilk olarak inşaat, barajlar ve göletler gelebilir. Peki sadece bunlar yapılarak bu kadar çok harcamayla bu sorunlar halledilebilir mi ?

 

Devlet Su İşleri(DSİ) Genel Müdürlüğü 2019 verileri ile, Türkiye’nin yıllık su akış miktarı 185 milyar metreküp. Sulama suyu temini, içme ve kullanma suyu olarak yıllık kullanılabilir su potansiyeli 112 milyar metreküp. Toplam su potansiyelinin 57 milyar metreküpü kullanılıyor. Bunun da yüzde 77’si olan 44 milyar metreküpü tarımsal sulamada, 13 milyar metreküpü yani yüzde 23’ü içme-kullanma ve sanayi suyu olarak kullanılıyor.

Bu günlerde su tasarrufu çok konuşuluyor. Su tasarrufu denilince hep evsel kullanım akla geliyor. Evsel kullanım yüzde 15-16 civarında. Bunun tamamını tasarruf etseniz bile su sorunu çözülmüyor. Her damla suyun önemi çok büyük bu nedenle her türlü tasarruf olmalı. Ama asıl üzerinde durulması gereken tarımsal sulamada kullanılan suyun en verimli şekilde değerlendirilmesi. Tarımsal sulamada sadece salma sulamadan basınçlı sulamaya geçişle yüzde 50 daha az su kullanılabilir. Evsel suyun tamamından fazlası tasarruf edilmiş olur.

2021’de yapılacak sulama yatırımları

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, 2021 yılında 51 baraj ve 39 gölet olmak üzere toplam 90 depolama tesisi daha bitirerek, depolama sayısını 1617’ye, kapasitesini ise 180 milyar metreküpe ulaştıracaklarını açıkladı. Pakdemirli, sulama tesisi sayısını 3 bin 313’e, sulamaya açılan tarım alanını 6.9 milyon hektara çıkarılacağını, temin edilen içme suyu miktarını da 4.7 milyar metreküpten 4.8 milyar metreküpe çıkaracaklarını belirtti.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, 2021 bütçesini sunarken, Devlet Su İşleri sulama yatırımlarını 2.5 kat artırarak 3.6 milyar liradan 8.9 milyar liraya çıkaracaklarını söylemişti.

Sulama yatırımları, barajların inşa edilmesi, göletlerin yapılması hepsi çok önemli. Bu yatırımlardan çok daha önemlisi barajlarda tutulan suyun tarlaya en az kayıpla ulaştırılması. Tarlaya ulaştırıldıktan sonra da bilinçli ve verimli kullanılması. Büyük yatırımlarla yapılan barajlardan tarlaya suyun taşınması, sulamada kullanılma biçimi doğru olmazsa ülke kaynakları heba edilmiş olur. Milyarlarca lira yatırımla gerçekleştirilen sulama baraj ve göletlerinden tarlaya açık kanallarla taşınan suyun yarısı buharlaşma veya başka yollarla kaybediliyor. Baraj, gölet ve benzeri inşaat yatırımları yapmadan, sadece mevcut sulama sisteminde iyileştirmeler yapılarak, modern sulama teknikleri ile tarımsal sulama suyunda yüzde 50 tasarruf sağlanabilir.