Türkiye’de Yetişen Fıstık Türleri Nelerdir?

 Fıstık, ülkemiz de hemen hemen herkesin severek tükettiği bol vitaminli ve faydalı bir kuruyemiştir. Tatlıların ve baklavanın içine konulan fıstık nerede ve nasıl yetişir? Fıstık ağaçta mı yoksa yerde mi yetişir? Gibi sorular akıllara gelebilir. İşte fıstık hakkında merak edilen her şey 

Fıstık belki de ülkemizde en çok sevilen kuruyemişlerin başında gelmektedir. Fıstık yalnızca çerez olarak kullanılmaz aynı zamanda tatlılarda, pastalarda, bazı yemeklerde, helva yapımında kullanılabilir. Fıstığın besin değeri oldukça yüksektir. Çok faydalı bir çerezdir. Pahalı bir ürün olmasına rağmen çok tüketilmektedir. Sadece çerez olarak tüketilmez. 

Fıstık Ağacı Nedir?

Fıstık ağaçta yetişir. Fıstık ağacının meyvesi kıymetli bir tarımsal üründür. Çerez olarak kullanıldığı gibi tatlılar da ve pastalarda da kullanılabilir. Pastacılık ve gıda sektöründe çok fazla tüketilmektedir. Bunun yanı sıra fıstık kuruyemiş olarak da çok fazla sevilmektedir.  

 Fıstık Ağacının Özellikleri Nelerdir?

Fıstıkların ağaçtan toplanması fındığın toplanmasından daha zordur. Fıstık ağacı yaklaşık 10 metre boya sahiptir. Ağacın  üzerinde yetişen fıstıklar üzüm salkımı şeklinde sarkık dururlar. Ülkemizde yetişen fıstıkların daha lezzetli ve daha etli olmalarının sebebi yağ oranlarının yüksek oluşu ve bakımının sık sık yapılmasıdır.

Fıstık  ağacı çok geç hasat veren ve emek isteyen bir ağaç türüdür. Fıstık ağacının bakımı oldukça meşakkatlidir. Fıstık ağaçları her yıl ürün vermez. Bir fıstık ağacı ortalama olarak 50-55 kg ürün vermektedir. Fıstık ağacındaki ürünler iki  yılda bir toplanır. Çünkü her yıl ürün vermezler, iki yılda bir ürün verirler. Ülkemizde12 çeşit fıstık türü yetiştirilmektedir. 

 Fıstık Ağacı Nerede Ve Nasıl Yetişir?

Ülkemizde en çok bulunan fıstık Antep fıstığıdır Gaziantep' de yetiştirilir. Siirt, Şanlıurfa, Diyarbakır, Kahramanmaraş ve Adıyaman gibi illerde de yetiştirilmektedir. Aslın da Ana vatanı Ortadoğu olan fıstık başka farklı ülkelerde de yetişmektedir. Bu ülkelerden birisi Suriye'dir. Bununla birlikte Meksika, Çin, Yunanistan ve Amerika’da da fıstık üretimi yapılır.

Fıstık ağacı sıcak ve kurak iklimi sever. Antep bu iklim için oldukça uygundur. Nemsiz ortamda güzel bir şekilde gelişir. Fıstık ağacı fazla su istemez fazla suya ihtiyacı olan bir ağaç türü değildir. Fıstık ağacı ekildikten sonra uzun bir süre ürün vermez 10-12 yıl içinde ürün vermeye başlar. Hasat elde etmek uzun zaman gerektirdiği için sabırlı üreticiler tarafından ekilmelidir. Fıstık kıymetli bir tarımsal üründür. 

Fıstık Ağacının Bakımı Nasıl Yapılır?

Fıstık ağaçlarının kök yapısı yeterince dayanıklı ve sağlamdır. Çok kurak olmamak şartıyla sıcak ve kuru topraklar da çok su istemeyen bir ağaçtır. Normal bir ağaç bu şartlar altında yetişmezken fıstık ağacının dayanıklı olması sayesinde fıstık ağacı yetişir. Ancak fıstık ağacından bol miktarda elde etmek isteniyorsa toprağına ve sıcaklığına dikkat edilmesi gerekir. Düzenli bir şekilde bakımı yapılmalı ve toprak şartlarının uygun olması gerekir.

Fıstık ağacına özen gösterildiğinde zamanında sıralandığında ve ilaçlandığında bol ürün verir.  Mutlaka toprak şartlarının uygun özellikte olması ve gerekli tüm bakım işlemlerinin düzenli yapılması gerekir. Fıstık ağacının dikimi her mevsim yapılmaz fıstık ağacının dikimi işi sonbahar veya ilkbahar aylarında yapılır. Dikim işlemi aşılı fidanlarla da yapılabilir. Her ne kadar ilk ürünün hasadı on yıl sonra alınsa da sabırla ve özenle her yıl düzenli bir şekilde ağaçların bakımı ve toprağın havalanması ve gübrelenmesi işlemi yapılmalıdır.

Fıstık Ağacının Hastalıkları Nelerdir?

Antep fıstığı ağaçları sabır, emek, özen isteyen meşakkatli bir tarımsal faaliyettir. Fıstık ağaçlarına zarar veren birçok hastalık çeşidi bulunmaktadır. 

Fıstık Ağacının Faydaları Nelerdir? 

Antep fıstığının besin değeri yüksektir. Yağ oranı da bununla eşdeğer olarak yüksektir fıstığın bakımı da toplanması da çok zordur. Ama potasyum bakımından da oldukça zengindir. Fıstıkta bir o kadar vitamin bulunmaktadır. Bunlar B6 vitamini, C Vitamini, A vitamini, D Vitamini, demir ve Kalsiyum bulunur. Yani fıstık oldukça önemli bir besindir.  Antep fıstığının diğer çerezlerin aksine kolesterolü düşürdüğü bilinmektedir.  Antep fıstığında bol miktarda B6 vitamini bulunur. Bu vitaminin kanserin bütün  türlerini ve enfeksiyonları engellediği uzmanlar tarafından söylenmektedir.

Fıstık Çeşitleri 

Yer fıstığı, Siirt fıstığı, Antep fıstığı, Kaju, tuzlu ve tuzsuz fıstık, çiğ fıstık. Gibi türler yetişir.